คุณยายบับภา ไกยะฝ่าย แม่หมอเหยาไทญ้อ คนสำคัญของบ้านคำพี้ หมู่ 1
ขณะฟ้อนนำชาวคณะ ในงานประเพณีเหยาไทญ้อคำพี้ ประจำปี 2554
ที่จัดขึ้นใน วันที่ 11 - 12 มีนาคม 2554 ณ บ้านคำพี้ หมู่ 1 อ.นาแก จ.นครพนม
" ผาม " หรือ หิ้งสถิต " ผีปู่ตา " ทุกดวง ที่มีในหมู่บ้าน ที่ใช้มะพร้าวอ่อนปักดอกไม้สีขาวเป็นสัญลักษณ์แทนดวงวิญญาน " ผีปู่ตา " ทั้งหลาย
งานประเพณีเหยาไทญ้อคำพี้ประจำปี จะกำหนดจัดขึ้นในวัน 3 ค่ำ ของเดือน 4 ทุกปี
" ผีปู่ตา " จะถูกอัญเชิญมารวมกัน ณ ผาม แห่งนี้ เพื่อรอรับการสังเวยเซ่นไหว้
( คล้ายๆพิธี เช็งเม้ง ของชาวไทยเชื้อสายจีน ) ที่บ้านคำพี้ จะจัด 2 วัน
งานวันแรก เป็นการอัญเชิญเชิญ " ผีปู่ตา " ให้ออกมารวมกันถือว่าเป็น " วันจม "
งานวันสุดท้าย เป็นการเซ่นบวงสรวง " ผีปู่ตา " ด้วยพิธีการต่างๆ " ถือว่าเป็น " วันลอย "
สาระสำคัญของงานเหยา ตามความเชื่อของชาวไทญ้อบ้านคำพี้ก็คือ " งานเลี้ยงผีปู่ตา "
เป็นการทำบุญเซ่นไหว้ดวงวิญญาน " ผีปู่ตา " บรรพบุรุษของตนที่ล่วงลับ เพื่อ
จะแสดงความกตัญญูรู้บุญคุณ ที่ท่านเหล่านั้นได้สร้างสมให้ลูกหลานได้มีที่อยู่ที่กินในวันนี้
และ ให้ ดวงวิญญานของบรรพบุรุษ ได้คุ้มครองรักษาคนในหมู่บ้านให้มีสุขภาพแข็งแรง
ประเพณีนี้ แต่ละหมู่บ้าน แต่ละชุมชน ถึงจะมีเชื้อสายเดียวกัน แต่การปฏิบัติจะต่างกันมาก
บางชุมชน ก็จะเรียกว่า " ลงผีหมอ " หรือ " เลี้ยงผีหมอ " หรือ " เลี้ยงผีฟ้า "
แต่ที่เหมือนกันคือ เครื่องไหว้จะไม่ใช้ธูป คงมี ดอกไม้ เทียน หมากพลู บุหรี่ ใข่ต้มและ สุรา
งานประเพณีเหยาไทญ้อคำพี้ ประจำปี 2554
ณ ลานสาธารณะ บ้านคำพี้ หมู่ 1 ตำบลคำพี้ อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม
ในวันที่ 11 - 12 มีนาคม 2554
ปีนี้จะหงอยไปหน่อย เพราะ อบต.คำพี้ ไม่ได้สนับสนุนค่าใช้จ่าย ตามที่เคยรับปากไว้
วาน ท่านนายกฯ ตาด พรมพินิจ ช่วยชี้แจงในเรื่องด้วย
หมอเหยาอาวุโส คุณยายบับภา ไกยะฝ่าย อายุ 91 ปีแล้วยังเดินเหินและฟ้อนได้แข็งแรงดี คุณยายเหยามาตั้งแต่เป็นสาว ปัจจุบันเป็น แม่หมอเหยา ระดับ แม่เลี้ยงผู้ถ่ายทอดวิชาเหยาและเลือกผู้สืบทอดการจะมาเป็นหมอเหยาคนใหม่ เพื่อทำพิธีการเหยาตามประเพณีของชาวไทญ้อคำพี้ต่อไป
การเหยาในวันแรก ของบรรดาหมอเหยาไทญ้อ แห่งบ้านคำพี้ หมู่ 1
คุณยายบับภา ไกยะฝ่าย ได้นำบรรดาหมอเหยาไทญ้อ ทำพิธีกรรมการเลี้ยงผีปู่ตา ตามประเพณีอันเก่าแก่ของชาวไทญ้อบ้านคำพี้ มากว่า 50 ปีแล้ว
oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
ประมวลภาพงานประเพณีเหยาไทญ้อคำพี้ ในปีที่ผ่านมา
งานประเพณีเหยาไทญ้อประจำปี 2553
จัดขึ้นในวันที่ 19 - 20 มีนาคม 2553
ณ บ้านคำพี้ หมู่ 1 ตำบลคำพี้ อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม
งานประเพณีเหยาไทญ้อคำพี้ ปีนี้ได้รับเงินสนับสนุน 5,000 บาท
จาก อบต.คำพี้เป็นครั้งแรก ในประวัติศาสตร์การก่อตั้งตำบลคำพี้มาเกือบ 100 ปี
" ผาม " หรือ " ซุ้มผีปู่ตา " หรือ " หิ้งผีปู่ตา "
คุณยายบับภา ไกยะฝ่าย กำลังนำบรรดาหมอเหยาทั้งหลาย ทำพิธีการเหยา ในวันแรก
การไหว้อัญเชิญดวงวิญญาน " ผีปู่ตา " ในหมู่บ้านทุกดวง ให้ออกมารวมกัน ณ สถานที่แห่งนี้
คุณยายบับภา เปลี่ยนเสื้อผ้า เตรียมการ " สรงสนาน " หรือ การอาบน้ำแห่งปี
พิธี " สรงสนาน " หรือ การอาบน้ำแห่งปี ของบ้านคำพี้ อำเภอนาแก
คุณยายบับภา ท่าทางจะหนาวเย็น
หลังพิธีสรงสนานถึงจะเหนื่อยหนาว คุณยายบับภา ก็ยังมีแรงในการทำพิธีกรรมอื่นๆต่อไป
ไม่น่าเชื่อว่า ถึงคุณยายบับภา จะสูงอายุถึง 90 ปี แล้ว แต่ยังมีเรี่ยวแรงแข็งขันในการฟ้อนได้ทั้งวัน
สมกับเป็น " มรดก ที่มีชีวิต " ของแผ่นดิน บ้านคำพี้
การเหยา " แห่ดอกไม้ส่งเมือง " เป็นการฟ้อนรอบสุดท้ายของงานครั้งนี้
เมื่อเสร็จพิธีการต่างๆแล้ว ชาวบ้านผู้มาร่วมงาน ต่างเฉลี่ยกันออกเงินค่าใช้จ่าย
ปิดท้ายรายการด้วยการผูกข้อต่อแขนให้กับผู้มาร่วมงานทุกๆคน
คุณยายบับภา ไกยะฝ่าย ถ่ายภาพหมู่กับชาวไทญ้อ บ้านคำพี้ หมู่ 1
หลังพิธีกรรมในงานประเพณีเหยาไทญ้อคำพี้ เสร็จสิ้น เมื่อวันที่ 20 มีนาคม 2553
งานประเพณีเหยาไทญ้อประจำปี 2553
จัดขึ้นในวันที่ 19 - 20 มีนาคม 2553
ณ บ้านคำพี้ หมู่ 1 ตำบลคำพี้ อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม
oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
งานประเพณีเหยาไทญ้อประจำปี 2552
จัดขึ้นในวันที่ 22 - 23 มีนาคม 2552
ณ บ้านคำพี้ หมู่ 1 ตำบลคำพี้ อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม
งานประเพณีเหยาไทญ้อคำพี้ จะจัดขึ้นที่ลานสาธารณะ บ้านคำพี้ หมู่ 1 เป็นประจำทุกปี
งานประเพณีเหยาไทญ้อประจำปี 2552
จัดขึ้นในวันที่ 22 - 23 มีนาคม 2552
ณ บ้านคำพี้ หมู่ 1 ตำบลคำพี้ อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม
3
00000000000000000000000000000000000000000000000000
บ้านคำพี้ หมู่ 1 ตำบลคำพี้ อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม
ทางเข้าตำบลคำพี้ หมู่ 1 และ หมู่ 9 อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม
บนถนนทางหลวง สายนาแก - สกลนคร
สี่แยกสำคัญ ของบ้านคำพี้ หมู่ 1 ตำบลคำพี้ อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม
บ้านพำนักของคุณยายบับภา ไกยะฝ่าย หมู่ 1 ตำบลคำพี้ อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม
คุณยายบับภา ไกยะฝ่าย วันนี้ในวัย 91 ปี
ชาวไทญ้อ บ้านคำพี้ หมู่ 1 ตำบลคำพี้ อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม
ปรกติแล้ว คุณยายบับภา ไกยะฝ่าย จะมีสุขภาพไม่ค่อยแข็งแรงดีนัก
มักเจ็บใข้ออดๆแอดๆอยู่เสมอๆ แต่เมื่อถึงวันงานประเพณีเหยาไทญ้อคำพี้แล้ว
อาการเจ็บป่วยอ่อนเปลี้ยเพลียแรงก็หายไป มีเรี่ยวแรงกลับมาอย่างน่าอัศจรรย์ใจ
คุณยายบับภา นั่งอยู่กับบรรดาลูกหลาน ที่หน้าบ้านพักของคุณยาย
สถานที่แห่งนี้ เปรียบเสมือนเป็นที่สมาคมที่นัดพบกันของชาวไทญ้อบ้านคำพี้ หมู่ 1
ooooooooooooooooooooooooooo
ด้วยประวัติและผลงานอันมากมาย ตลอดระยะเวลากว่า 50 ปี
เราจึงขอยกย่องชื่นชม
คุณยายบับภา ไกยะฝ่าย แม่หมอเหยา แห่งบ้านคำพี้ หมู่ 1
ให้เป็น " สมบัติที่มีชีวิต ( Living Treasure ) ของจังหวัดนครพนม "
คนที่สอง " ในนครพนม "
